یکی از چالش‌های اصلی بسیاری از کسب‌وکارها، تأمین مالی است. مشکلات نظام بانکی و کمبود سرمایه‌گذاران قابل اعتماد، مانع از رشد و توسعه شرکت‌ها می‌شود. صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی (Private Equity – PE) به‌عنوان یکی از راهکارهای نوین تأمین مالی به وجود آمده‌اند.
این صندوق‌ها توسط شرکت‌های خصوصی اداره شده و با خرید بخشی از سهام شرکت‌ها، سرمایه موردنیاز آن‌ها را تأمین می‌کنند. پس از یک دوره زمانی مشخص، سرمایه‌گذاران از این شرکت‌ها خارج می‌شوند.
عملکرد
- تشکیل‌شده به‌صورت مشارکت محدود با سرمایه ثابت.
- سرمایه‌گذاران برای مدت مشخصی (معمولاً ۱۰ سال) بدون حق بازخرید سرمایه‌گذاری می‌کنند.
- جمع‌آوری منابع مالی و سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای دارای پتانسیل رشد.
- سرمایه‌گذاری در ۱۰ تا ۱۵ شرکت و خروج از آن‌ها طی ۳ تا ۷ سال.
ارکان
- شرکای سرمایه‌گذار (IP – Investment Partners): شامل صندوق‌های بازنشستگی، خیریه‌ها، بیمه‌ها، بانک‌ها، شرکت‌ها و افراد ثروتمند. آن‌ها فقط سرمایه‌گذار بوده و در مدیریت شرکت‌ها نقشی ندارند.
- شریک مدیریتی (GP – General Partner): مسئول مدیریت سرمایه‌گذاری‌های صندوق و اجرای استراتژی‌های خروج.
- مدیر سرمایه‌گذاری: نظارت بر عملیات روزانه صندوق، ارزیابی فرصت‌های سرمایه‌گذاری، مشاوره به شرکت‌های تحت پوشش، و مسئولیت حسابرسی و گزارش‌دهی.
موضوع فعالیت
- تأمین مالی کسب‌وکارها برای رشد، توسعه و احیای شرکت‌های مشکل‌دار.
- سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پذیرفته‌نشده در بورس و شرکت‌های کوچک و متوسط.
- کنترل و مدیریت سیاست‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های تحت تملک و سپس خروج از آن‌ها.
حداقل سرمایه و شرایط سرمایه‌گذاری
- حداقل سرمایه لازم: ۵۰۰ میلیارد ریال.
- دوره فعالیت: حداکثر ۷ سال (۴ سال سرمایه‌گذاری، ۳ سال خروج).
- حداقل سرمایه‌گذاری هر سرمایه‌گذار: ۱ میلیارد ریال.
ویژگی‌های صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی
- مدیریت حرفه‌ای سرمایه‌های متوسط و بزرگ: مناسب برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای که به دنبال بازدهی بالاتر از بورس هستند.
- محدود شدن مسئولیت سرمایه‌گذاران: سرمایه‌گذاران فقط به میزان سرمایه خود مسئولیت دارند.
- کاهش ریسک سرمایه‌گذاری: سرمایه‌گذاری در چندین شرکت باعث کاهش ریسک برای سهامداران می‌شود.
- دیدگاه بلندمدت: مناسب برای افرادی که قصد سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت دارند.
صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران
سازمان بورس و اوراق بهادار ایران در سال ۱۳۹۷ دستورالعمل تأسیس این صندوق‌ها را تدوین کرد. واحدهای این صندوق‌ها قابل معامله در بورس بوده و با ساختار حاکمیت شرکتی خاصی اداره می‌شوند.
این صندوق‌ها نقشی کلیدی در احیای کسب‌وکارهای نیمه‌تعطیل و تأمین مالی شرکت‌های غیر بورسی دارند و به توسعه اقتصادی کشور کمک می‌کنند.
منبع: کاریزما