تعریف استارتاپ
استارتاپ، یک شرکت جدید و موقتى با مدل کسبوکار مبتنى بر نوآورى و فناورى است که ظرفیت بالقوه رشد سریع و مقیاسپذیرى قابلتوجهی دارد. در کشورهاى سراسر جهان، استارتاپها بهعنوان شرکتهایى با قابلیت کمک به ایجاد ثبات اقتصادى و همچنین رشد و ایجاد شغل شناخته شدهاند.
کسبوکارهاى استارتاپى را مىتوان یک تجربه کارآفرینانه دانست که فضایى را جهت تحقق خود و توسعه و اجراى ایدههاى غیرمعمول و داراى مخاطره، تأمین نیازهاى موجود و کشف نیازهاى جدید فراهم مىسازند. اگرچه این نوع کسبوکارها از توانایى بالقوهاى براى رشد استثنایى برخوردار هستند، وقوع شکستهاى پیشبینىنشده و مکرر نیز در این کسبوکارها کاملاً مشهود است. درواقع این شرکتها بهعنوان یک آزمایشگاه زنده جهت کشف، ظهور و بلوغ یک شرکت به فعالیت مىپردازند. رشد سریع، آزمایش ایدههاى پرمخاطره، سود زیاد و بازخورد سریع، موجب شده است که نهتنها سرمایهگذاران، بلکه پژوهشگران نیز به شناخت این پدیده کسبوکارى نسبتاً جدید توجه کنند.
بیشتر اقتصادهای درحال توسعه اتکای زیادی به استارتاپها دارند و کشورهایی که استارتاپهای بیشتری دارند ثبات اقتصادی بیشتری دارند. اهمیت این موضوع زمانی بهتر آشکار میشود که بدانیم اقتصاد جهانی استارتاپ، ارزش سه تریلیون دلاری دارد.
اهمیت نوآوری (Innovation) برای استارتاپها
نوآوری، مغز و هسته اصلی استارتاپها بهشمار میرود و استارتاپها بهعنوان معیاری برای سنجش نوآوری و توسعه شناخته شدهاند. نوآوری برای دستیابی به مزیت رقابتی استارتاپها ضروری بوده و محور اصلی موفقیت هر استارتاپی در هر کجای جهان است.
معمولاً استارتاپها، حول یک ایدۀ خلاقانه و نوآورانه ایجاد شدهاند. بنابراین، استارتاپ را میتوان بهعنوان یک سازمان موقت در نظر گرفت که با هدف یافتن یک مدل کسبوکار تکرارپذیر و مقیاسپذیر در حوزههای نوآوریمحور خلق میشود .محققان، نوآوری را خلق، پذیرش و پیادهسازی ایدهها، فرایندها، محصولات یا خدمات جدید میدانند. آنها معتقدند که نوآوری میتواند بهعنوان کاربرد مؤثر فرایندها و محصولات جدید برای سازمان که برای کسب منفعت سازمان و ذینفعان آن طراحی شده، تعریف شود.
استارتاپ ویکند Startup Weekend
استارتاپ ویکند رویدادی است که این موضوع را با سازماندهی یک مسابقه با دسترسی آزاد تسهیل میکند. در این رویداد، شرکتکنندگان افراد جدید را ملاقات میکنند، بر روی محصولات کار میکنند و در طی آخر هفته، استارتاپ خود را راهاندازی مینمایند. رویدادهای استارتاپی نهتنها به شرکتکنندگان کمک میکنند بلکه باعث شکوفایی چشمانداز استارتاپی منطقهای هم میشوند. رویدادها باعث افزایش آگاهی و درک افراد جامعه شده است.
محققان در بررسی اکوسیستم استارتاپی، ارتباط بین کارآفرینان و سایر بازیگران اصلی را در چهار سطح دستهبندی میکنند. آنها علاوهبر تأکید بر اهمیت روابط مربیان، رویدادهای بازکارآفرینی از جمله استارتاپ ویکند را باارزش میدانند. به اعتقاد آنها در کنار سازمانهای پشتیبان و سایر گروهها، مجموعۀ چنین رویدادهایی بهطور اساسی ارتباطات را افزایش داده است. آنها رقابتهای نوآوری را راهبردی مؤثر برای بقای نوآوری در دهههای اخیر میدانند.
عوامل مؤثر بر موفقیت و بهبود عملكرد استارتاپها
تأمين مالي و سرمايهگذاري، يكي از عوامل مهم مؤثر در بهبود عملكرد استارتاپهاست. عوامل اصلي موفقيت استارتاپها در سه سال اول راهاندازي و توسعه، عبارتند از: منحصربهفرد بودن مزاياي استفاده از نوآوري، ويژگيهاي سازماني کسبوکارهاي نوپا و تيم كارآفرين. در اين ميان، رشد اشتغال و حجم معاملات، به تدوين يك طرح کسبوکار كامل و سرماية اوليه كافي، بهشدت وابسته است. نكتة مهمي كه براي بهبود عملكرد استارتاپها وجود دارد، توجه به مشكلات و چالشهاي توسعه کسبوکار است. مشكلات و چالشهاي توسعة استارتاپ عبارتند از: هزينههاي بالاي تحقيق و توسعه و نوآوري، ورود بـه بازار و شناسايي نيازهاي مشتريان، نبود اطمينان در مشتريان بالقوه، تهديد رقبا، عدم قطعيت در موفقيت، مشكلات تأمين مالي و جذب سرمايه در كنار مشكلات و دغدغههاي توسعه؛ موضوعات ديگري همچون عوامل موفقيت، معيارهاي كليدي در مرحله اكتشاف و وجود بهرهوري بر بهبود عملكرد استارتاپها تأثير بسزايي دارد. تهيه طرح كامل کسبوکار، استفاده از نوآوري بهعنوان ايده و ارزش پيشنهادي شايان توجه، جذب سرمايه، تأمين مالي و پويايي در بازاريابي از عوامل موفقيت استارتاپهاست.
علاوه بر اين، در مرحله اكتشاف، عوامل كليدي مانند تعهد، خوداتكايي، سازگاري و يادگيري و همچنين، بهمنظور بهرهوري و فعاليتهاي مرتبط با تأمين مالي مناسب، تيمسازي بين نيروي انساني و ايجاد تعهد براي رشد کسبوکار، جزء عوامل تأثيرگذار در مرحله بهرهوري است.
محققان در مطالعهاي در زمينة موفقيت در کسبوکارهاي نوپا و فناورانه، تجربة تعدادي از بنيانگذاران کسبوکارها، مديران و سرمايهگذاران کسبوکارهاي نوپا را بررسي كردند و به اين نتيجه رسيدند كه ايده، راهبرد، تعهد اعضاي تيم اصلي، تخصص و بازاريابي، عوامل حياتي توسعة کسبوکارهاي نوپاست. در سطح دوم اولويت، رهبري، روابط با مشتريان، تحقيق و توسعه، تأمين مالي و سرمايهگذاري مناسب و بـهموقع، در موفقيت کسبوکارهاي استارتاپی مؤثرند. پیشرفت، موفقیت و بقاى استارتاپها، بهطور معمول به کیفیت مدل کسبوکار، تیم و راهبرد تجارى آن کسبوکار بستگى دارد؛ بنابراین مدل کسبوکار، ابزارى براى توسعه، تأیید و اجراى یک ایده کارآفرینى است.