تعریف پانل لمینت چندلایه (CLT)
CLT نوعی محصول چوبی مهندسی‌شده است که از چندلایه چوب خشک‌شده (معمولاً سه، پنج، هفت یا نه‌لایه) تشکیل می‌شود. این لایه‌ها به‌صورت عمود بر یکدیگر چیده شده و با چسب به هم متصل می‌شوند تا پانل‌های ساختاری مستحکم ایجاد شود. این روش چسباندن لایه‌ها باعث می‌گردد پانل در هر دو جهت، استحکام ساختاری عالی داشته باشد. در موارد خاص، لایه‌های بیرونی ممکن است به‌صورت موازی چیده شوند، نه متناوب.
روش ساخت CLT
فرایند تولید CLT با انتخاب چوب، حذف عیوب و برش چوب آغاز می‌شود. سپس چسب اعمال شده، لایه‌های چوب بر روی هم قرار می‌گیرند و تحت فشار قرار می‌گیرند. بعد از این، پانل‌ها به اندازه موردنظر برش داده می‌شوند و سایر نیازهای پیش‌ساخته‌سازی تأمین می‌شود. قبل از ارسال به محل ساختمان، کنترل نهایی کیفیت انجام می‌شود. پانل‌های CLT معمولاً در ابعاد سفارشی ساخته می‌شوند، هرچند محدودیت‌های حمل‌ونقل ممکن است اندازه آنها را محدود کند. CLT در یک محیط کارخانه‌ای کنترل‌شده تولید می‌شود و باید با استانداردهای کیفی و عملکردی خاصی مطابقت داشته باشد.
بیشتر پانل‌های CLT برای کاربردهای خاص با اندازه، شکل، ظاهر و بخش‌های ماشین‌کاری شده مشخص تولید می‌شوند (مانند تورفتگی‌ها، سوراخ‌ها و شکاف‌ها). ساخت دقیق آنها اغلب به مدل‌سازی اطلاعات ساختمانی (BIM) و سایر فناوری‌های پیش‌ساخته وابسته است.
کاربردهای CLT
CLT می‌تواند به‌عنوان جایگزینی برای بتن در دیوارها، سقف‌ها، کف‌ها و بام یک ساختمان استفاده شود و به‌ویژه برای ساختمان‌های چوبی بلند و چندطبقه مناسب است. این شامل بخش‌های پیش‌عایق دیوار و سقف نیز می‌شود. کاربردهای دیگر CLT شامل کف‌ها و بالکن‌های کنسولی، شفت‌های باربر آسانسور و پله‌ها است. این محصول می‌تواند در تقریباً هر نوع ساختمانی از برج‌های مسکونی و اداری گرفته تا مدارس و ساختمان‌های عمومی استفاده شود. CLT می‌تواند به‌دلیل ظاهر زیبای خود بدون پوشش استفاده شود یا در صورت نیاز با پوشش مناسب محافظت شود.
چوب در لایه‌های بیرونی پانل‌های دیواری CLT معمولاً به‌صورت عمودی چیده می‌شود تا حداکثر ظرفیت باربری عمودی را فراهم کند. به‌همین ترتیب، در سیستم‌های کف و سقف، لایه‌های بیرونی به‌صورت موازی با جهت طولانی‌تر قرار می‌گیرند.
ویژگی‌های CLT
مشابه دیگر محصولات چوبی، پانل‌های CLT می‌توانند با بتن ترکیب شده و سیستم‌های هیبریدی به نام “ترکیب چوب – بتن” (TCC) را تشکیل دهند که برای کاهش مقاطع، افزایش دهانه‌ها و کاهش انتقال صدا و لرزش‌ها استفاده می‌شود.
آیا CLT پوسیده می‌شود یا کپک می‌زند؟
مانند دیگر محصولات چوبی، CLT در صورت نصب و نگهداری صحیح، پوسیده نشده یا کپک نخواهد زد. عناصر CLT باید از تماس مستقیم طولانی‌مدت با رطوبت محافظت شوند. این کار می‌تواند از طریق جزئیات صحیح و استفاده از درزگیرها و پوشش‌ها به‌ویژه در لبه‌های پانل‌های CLT، انجام شود.
طراحی ساختمان می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی از پنل‌های بزرگ مثل CLT در برابر رطوبت و پوسیدگی محافظت کند. این امر، شامل استفاده از تجهیزات منحرف‌کننده (مانند پوشش‌های خارجی و آب‌بندهای پنجره) است که برف، باران و دیگر منابع رطوبت را در نمای بیرونی ساختمان دفع می‌کنند. در شرایط خاص، توصیه می‌شود که سازندگان از یک روش محافظتی برای CLT استفاده کنند تا حفاظت بیشتری در برابر پوسیدگی فراهم کنند.
پانل‌های لمینت چندلایه (CLT) در مقایسه با سایر مصالح ساختمانی چگونه است؟
CLT از استحکام بالایی برخوردار است و طراحی چندلایه آن پایداری ساختاری فوق‌العاده‌ای به آن می‌بخشد. این ماده می‌تواند جایگزین بتن شود و به‌عنوان یک جایگزین تجدیدپذیر و کم‌کربن برای مصالح پرکربنی مانند بتن عمل کند.
تحقیقات نشان می‌دهد که CLT می‌تواند به‌عنوان یک جایگزین مقرون‌به‌صرفه برای سازه‌های بتنی و برای ساختمان‌های بیش از شش طبقه مورد استفاده قرار گیرد. با اینکه CLT پنج برابر سبک‌تر از بتن است، از نظر استحکام با بتن قابل‌مقایسه است و به‌عنوان یک پانل چندلایه چوبی می‌تواند در دو جهت امتداد پیدا کند.
وزن سبک‌تر CLT منجر به کاهش هزینه‌های پی‌سازی، حمل‌ونقل آسان‌تر به محل و مونتاژ سریع پیش‌ساخته می‌شود. در مقایسه با بتن، سازه‌های CLT می‌توانند خارج از محل ساخت پیش‌ساخته شده و در مدت‌زمان کوتاه‌تری نصب شوند، در هر فصلی از سال.
سایر ویژگی‌های CLT
علاوه بر پیش‌ساخته بودن، CLT باعث ساخت‌وساز سریع‌تر می‌شود؛ زیرا اتصالات کمتری بین عناصر نیاز است. با برنامه‌ریزی مناسب، می‌توان ۱۳۰۰ مترمربع CLT را در روز نصب کرد و به طور قابل‌توجهی جدول زمانی ساخت را کوتاه کرد. به‌عنوان‌مثال، ساختمان ۱۸ طبقه “Brock Commons Tallwood House” در دانشگاه بریتیش کلمبیا در مدت هشت هفته ساخته شد.
علاوه بر تأثیرات زیست‌محیطی، سرعت و استحکام، CLT انعطاف‌پذیری در طراحی و مزایای حرارتی را نیز فراهم می‌کند.